Գործնական քերականություն

Գործնական քերականությունից կատարի´ր հետևյալ առաջադրանքները.

Խոսքի մասեր

149. Յուրաքանչյուր հարցին պատասխանող մի քանի բառ գրի´ր:

Օրինակ՝

Ինչպե՞ս մոտեցավ: – Արագ մոտեցավ: Իսկույն մոտեցավ: Լրջորեն մոտեցավ:Կամաց–կամաց մոտեցավ: Հազիվհազմոտեցավ: Հետզհետեմոտեցավ: Եվ այլն:

Ո՞վ եկավ:-Մայրիկը եկավ, հայրիկը եկավ, քույրիկը եկավ, եղբայրը։
Ի՞նչը քաղցրացավ:-Սուրճը քաղցրացավ, թեյը քաղցրացավ։
Տատը ի՞նչ է անում:-Տատը գործ է անում, տատը ճաշ է եփում։
Գիրքը ի՞նչ է լինում:-Գիրքը ընկնում է, գիրքը այրվում է։
Ինչպիսի՞շնիկ է:-Լավ շնիկ է, տխուր շնիկ է։
Ինչպե՞ս գտավ:-Հազիվ գտավ, դժվար գտավ։
Ե՞րբ եկավ;-Շուտ եկավ, ուշ եկավ։

150. Յուրաքանչյուր հարցին պատասխանող մի քանի բառ գրի´ր:
Ո՞վ մտավ:-Մայրիկը մտավ, երեխան մտավ։
Տղան ի՞նչ արեց:-Տղան խաղաց, Տղան գիրք կարդաց։
Անձրևը ի՞նչ եղավ:-Անձրևը վերջացավ, անձրևը եկավ
Ինչպիսի՞ դաս էր:-Հետաքրքիր դաս է, վատ դաս է։
Ո՞ր գզեստն է հագին:-Կարմիր զգեստն է հագին, Գեղեցիկ զգեստն է հագին։
Ինչպե՞ս մոտեցավ:-Արագ մոտեցավ, դանդաղ մոտեցամ։
Ե՞րբ կգամ:-Շուտ կգամ, ուշ կգամ։
Ինչքա՞ն հետաքրքիր է:-Շատ հետաքրքիր է։

151. Ա և Բ խմբի բառերի իմաստների տարբերությանը բացատրի´ր:

  Ա​                ​Բ

Անտառ         –​խշշում է

աղջիկ           –​խաղում է

մարդ             –​կանգնում է

մեքենա         –​սլացավ

քամի             –​դադարեց

Ա խմբի բառերը գոյական են, իսկ Բ խմբի բառերը ածական։

152. Ա և Բ խմբի բառերի իմաստների տարբերությունը բացատրի´ր:

Ա​                Բ

Պար       –​ պարում է
երգ​   –​ երգել է
կանչ​   – ​ կանչել է
հարց ​   –​ հարցրել է
կապ​   – ​ կապում  է

Ա խմբի բառերը եզակի են, իսկ Բ խմբի բառերը հոգնակի։

153. Ա և Բ  խմբի բառերի տարբերությունը գտի´ր (ի՞նչեն  ցույց տալիս, ի՞նչ հարցերի են պատասխանում): Բ խմբի բառերին ին՞չ անուն կարելի  է տալ:

Ա. Տղա, թանաք, խրճիթ, արգելք, բաժակ, բանալի, տատիկ, ուսուցչուհի, թռչուն, հեղեղ, դերձակ:
Բ. Հնձում ենք, խաղում էինք, լուսավորում ես, կտցահարեց, վազում էիք, թակում եմ, հեղեղել է, խռնվում են, շփոթեցի, բացել եք:

154. Տրված բառախմբերում պակասող բառերն ավելացրո´ւ , որ դառնան նախադասություննր:

Բակում մի երիտասարդ սրինգ կար։
Երեխան քարերի մեջ ինչ–որ բան արեց։
Մի մարդ մութ գիշերով ձոր գնաց։
Անձրևը անընդհատ գալիս էր։
Արևի առաջին շողերի հետ քաղաքն աղմուկով դուրս եկավ։

155. Նախորդ աոաջադրանքը կատարելիս ինչպիսի՞բառեր ավելացրիր:

Դրանք բայեր են: Հին հայերենում«բայ»նշանակում է «խոսում է, ասում է»:

156. Ի՞նչ ընդհանրություն ունեն ընդգծված բառերը(ի՞նչ հարցի են պատասխանում, ի՞նչեն ցույց տալիս)։

Արջը տանձ է ուտում:
Մեր բարդին սոսափում է:
Սևաչյա աղջիկը երգում է:
Միայնակ ծաղիկը սպասում էր վերջին քամուն:
Անվանի մարզիկի հետ հանդիպելու կգա՞ս:
Նա մոտեցավ խշշացող գետին:

157. Գոյ արմատով կազմված բառերի բացատրությունը կարդա՛:
«Գոյական» անունն ինքդ բացատրի´ր:

Գոյ – էակ, էություն, արարած:
Գոյություն – լինելը, լինելիություն:
Գոյանալ – գոյություն ստանալ, առաջանալ:
Գոյատևել – գոյություն ունենալով տևել, շարունակվել:
Անգո – գոյություն չունեցող:
Գոյական-պատասխանում է ո՞վ և ի՞նչ հարցերին։

158. Փորձի´ր բացատրել, թե ընդգծ վածբառերը ինչո՞ւ են կոչվում գոյականներ:

Այդ մարդը համարյա ամեն ինչ հիշում է:
Ծերունի արաբը մի բլուր ցույց տվեց՝ ասելով, որ այնտեղ է փետրվող պալատը:
Բաբելոնյան աշտարակը փնտրել են և´ հնագետները, և´ նրանք, որոնք ուղղակի գանձեն փնտրել:
Այժմ ավելի հազվադեպ էր քարավանան ցնում այդ ժայռի տակով, և աղբյուրի մոտ ավելի հազվադեպ էր մարդ երևում:
Քամին պատին փակցված ազդագիրն էր պոկում:
Կյուրոսն այնտեղ մի քաղաք էր հիմնել:

Որովհետև գոյականը պատասխանում է ո՞վ և ի՞նչ հարցերին։

159. Ա և Բ խմբի բառերի իմաստների տարբերությունը բացատրի՛ր:

Ա​​ Բ

Դեղին​ ​– ​դեղնել
փոքր ​– ​փոքրանալ
բարի ​– ​բարիանալ
սիրուն​– ​սիրունանալ

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

*
*